Νότια Ευρώπη: Ενίσχυση της προσπάθειας των καταναλωτών για οικονομική ασφάλεια

Η European Money Week 2021 (22 έως 26 Μαρτίου) αποτελεί μία ετήσια πρωτοβουλία για την προώθηση του οικονομικού αλφαβητισμού μεταξύ των ευρωπαίων καταναλωτών.

Η φετινή διοργάνωση πραγματοποιείται μετά από μια δύσκολη χρονιά για την ευρωπαϊκή οικονομία που έχει πληγεί από την πανδημία. Ωστόσο, παρά την οικονομική αβεβαιότητα, υπάρχουν ενθαρρυντικά σημάδια για το πώς οι Ευρωπαίοι αντιμετωπίζουν τα προσωπικά τους οικονομικά ζητήματα.

Το ECPR 2020 καταγράφει ότι οι καταναλωτές στη Νότια Ευρώπη ενδιαφέρονται ιδιαίτερα να επιτύχουν μια πιο υγιή οικονομική κατάσταση.

Το πρόσφατο European Consumer Payment Report (ECPR) από την Intrum καταγράφει ότι σημαντικός αριθμός πολιτών επιθυμούν να αποκτήσουν οικονομική ασφάλεια και να βελτιώσουν την οικονομική τους εκπαίδευση:

1. 1.  Σχεδόν οι μισοί (47%) των ερωτηθέντων στο Report δηλώνουν ότι η οικονομική ασφάλεια έχει καταστεί ο βασικός προσωπικός στόχος και
2. 1.  Το 40% βελτιώνει ενεργά τον οικονομικό τους αλφαβητισμό για να προετοιμαστεί για την οικονομική αβεβαιότητα.

Στην Ελλάδα

Ο οικονομικός αλφαβητισμός είναι η θετική πλευρά, καθώς η Ελλάδα ανέβηκε 4 θέσεις σε σχέση με την περυσινή κατάταξη. Οι Έλληνες καταναλωτές έλαβαν τη δεύτερη θέση στο τεστ οικονομικού υπολογισμού της έρευνας. Επιπλέον, περίπου οι μισοί από τους ερωτηθέντες (51%) δηλώνουν ότι λαμβάνουν μέτρα για να βελτιώσουν τις οικονομικές τους γνώσεις για να προετοιμαστούν για την αβεβαιότητα που προκύπτει από την κρίση Covid-19. Στην Ελλάδα, έξι στους δέκα δηλώνουν ότι από την έναρξη της πανδημίας η βελτίωση της οικονομικής ασφάλειας αποτελεί πλέον μία από τις κυριότερες προτεραιότητες. Παράλληλα, πέντε στους δέκα επιδιώκουν την ενίσχυση των γνώσεών τους για οικονομική διαχείριση. Οι κύριες πηγές εκπαίδευσης των ερωτηθέντων για χρηματοοικονομικά το 2020 είναι το Διαδίκτυο (55%), το σχολείο (49%) και οι γονείς (45%), ενώ για το 2019 ήταν οι γονείς (64%), το σχολείο (49%) και τρίτο το Διαδίκτυο (38%).

Γιατί ο προσωπικός οικονομικός αλφαβητισμός έχει γίνει τόσο σημαντικός

Ένας βασικός λόγος για την αυξανόμενη σημασία για τα χρηματοοικονομικά ζητήματα από την πλευρά των ευρωπαίων καταναλωτών είναι η ξαφνική οικονομική αστάθεια που προέκυψε από την πανδημία Covid-19 στις αρχές του 2020.

Οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας επηρέασαν τα εισοδήματα και τις δαπάνες των Ευρωπαίων και επιτάχυναν τις οικονομικές διαφορές μεταξύ των καταναλωτών:

Άτομα με χαμηλότερο εισόδημα τείνουν να έχουν επηρεαστεί περισσότερο από την απώλεια εισοδήματος και την ανεργία, ως αποτέλεσμα των περιοριστικών μέτρων. Αυτό είναι πιο εμφανές στη Νότια Ευρώπη, όπου το 49% των Ελλήνων καταναλωτών και το 47% των Ιταλών και Πορτογάλων καταναλωτών ανέφεραν ότι το εισόδημά τους έχει μειωθεί ως αποτέλεσμα της πανδημίας. Από την άλλη πλευρά, οι καταναλωτές που μπόρεσαν να διατηρήσουν τη δουλειά τους και να δουλεύουν από το σπίτι, βρέθηκαν να έχουν μεγαλύτερα οικονομικά περιθώρια συγκριτικά με πριν την εμφάνιση της πανδημίας.

Ο οικονομικός αντίκτυπος της πανδημίας ήταν επομένως μια  ωφέλιμη υπενθύμιση της σημασίας της υγιούς προσωπικής οικονομικής διαχείρισης.

Η ευαισθητοποίηση για οικονομικά ζητήματα ενισχύεται στη Νότια Ευρώπη

Το ECPR 2020 διαπιστώνει ότι υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον από τους καταναλωτές της Νότιας Ευρώπης να επιτύχουν μια πιο υγιή οικονομική κατάσταση:

1. 1.    σσότεροι από έξι στους δέκα (66%) καταναλωτές της Πορτογαλίας και της Ρουμανίας δηλώνουν ότι η βελτίωση της χρηματοοικονομικής τους ασφάλειας έχει καταστεί μία από τις κορυφαίες προτεραιότητές τους από την έναρξη της κρίσης Covid-19.
2. 1.    Από τη Βόρεια Ευρώπη, μόλις το 36% των Φινλανδών και το 31% των Δανών θεωρούν αυτό το ζήτημα προτεραιότητα.

Ε: Από τότε που ξεκίνησε η κρίση Covid-19, η βελτίωση της χρηματοοικονομικής μου ασφάλειας έχει καταστεί μία από τις κορυφαίες προτεραιότητές μου (συμφωνώ, ανά χώρα):

Το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τη βελτίωση της χρηματοοικονομικής ασφάλειας μπορεί να συσχετιστεί με τους Ευρωπαίους της Νότιας Ευρώπης που αναφέρουν ότι δεν διαθέτουν επαρκή οικονομική εκπαίδευση για να διαχειριστούν τα προσωπικά τους οικονομικά.

Τέσσερις στους δέκα (40%) Ιταλούς καταναλωτές και το 36% των Ελλήνων και Ισπανών καταναλωτών δηλώνουν ότι στερούνται οικονομικού αλφαβητισμού. Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος εδώ είναι 23% και στη Νορβηγία και τη Σουηδία, το ποσοστό είναι μόλις 15%.

Ε: Δεν πιστεύω ότι είχα επαρκή χρηματοοικονομική εκπαίδευση για την καθημερινή οικονομική διαχείριση και συχνά ζητώ εξωτερικές συμβουλές (συμφωνώ, ανά χώρα):

Η υγιής οικονομία είναι πιο σημαντική από ποτέ

Το μέλλον είναι αβέβαιο και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εξέλιξη της πανδημίας. Ωστόσο, η καθημερινή ζωή θα επιστρέψει σταδιακά σε μία νέα «κανονικότητα». Όταν αρθούν οι περιορισμοί, θα είναι σημαντικό να βοηθηθούν εκείνοι που πλήττονται περισσότερο από την πανδημία.